استعلام :
آیا فرایند تملک بر اساس ماده 4 لایحه قانونی نحوه خرید و تملک اراضی و املاک برای اجرای برنامه‌های عمومی، عمرانی و نظامی دولت منوط به اجرای ماده 3 قانون یادشده است؟
ب: در فرض عدم مراجعه به مالک جهت توافق برای قیمت، آیا نهاد دولتی می‌تواند بدون اعلام به مالک از امتیاز مندرج در تبصره 2 ماده 4 قانون یادشده استفاده کند؟
ج: در صورت منفی بودن پاسخ ضمانت اجرای عدم رعایت آن مقررات چه خواهد بود؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
1- برابر صراحت ماده 3 لایحه قانونی نحوه خرید و تملک اراضی و املاک برای اجرای برنامه¬های عمومی، عمرانی و نظامی دولت، بهای عادله اراضی، ابنیه، مستحدثات، تأسیسات و سایر حقوق و خسارات وارده از طریق توافق بین «دستگاه اجرایی» و مالک یا مالکین و صاحبان حقوق تعیین می-گردد. همچنین، اجرا ماده 4 لایحه قانونی یادشده در صورتی است که توافق بین مالک و دستگاه اجرایی برابر ماده 3 حاصل نگردد. لذا شرط اجرای ماده 4 یادشده وجود مستنداتی در خصوص عدم حصول توافق در اجرای ماده 3 این قانون می¬باشد.
2- اجرای ترتیبات مقرر در لایحه قانونی یادشده ضرورت دارد و در صورتی که مالک مشخص باشد باید مراحل مربوطه در ماده 3 و 4 قانون یادشده اجرا گردد.
3- عدم رعایت تشریفات قانونی مذکور در لایحه قانونی یادشده، موجب بی¬اعتباری اقدامات انجام شده بوده و حسب مورد پس از رسیدگی قانونی در دادگاه قابل ابطال است.
