استعلام :
چنانچه در دعوای مطالبه وجه، خوانده در جریان رسیدگی دفاعی مبنی بر پرداخت بدهی خود نداشته باشد و دادگاه نیز در این زمینه ورود نکرده باشد، آیا پس از صدور حکم بر محکومیت خوانده و قطعیت آن و صدور اجراییه، محکوم‌علیه می‌تواند ادعا کند که سابقاً در حین رسیدگی یا حتی پیش از تقدیم دادخواست خواهان بدهی خود را پرداخت کرده و خواسته اثبات ایفای دین مطرح کند؟ آیا دادگاه می‌تواند به این ادعا رسیدگی کند یا با توجه به این‌که موضوع یک بار رسیدگی شده و خوانده از حق دفاع خود استفاده نکرده است، دادگاه تکلیفی به رسیدگی ندارد و باید حکم بر بی‌حقی یا قرار عدم استماع دعوا صادر کند؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
در صورتی‌که پس از محکومیت متعهد به ایفای تعهد، از سوی وی دعوای سقوط تعهد به جهتی که مربوط به پیش از قطعیت حکم است مطرح شود، با توجه به این‌که رأی صادره متضمن احراز اصل دین و استصحاب بقاء آن است، رسیدگی به این ادعا در تعارض با حکم صادره یادشده بوده و قابلیت استماع نخواهد داشت. بدیهی است چنانچه ادعا شود پس از حکم دادگاه، محکوم‌به اداء یا تعهد به جهت قانونی ساقط شده و در این خصوص بین طرفین اختلاف باشد، این ادعا امری حادث و قابل رسیدگی است.
