استعلام :
با توجه به حکم مقرر در ماده 60 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب 1392 که اعلام می‌دارد: «در صورتی که محکومان به جریمه‌های نقدی مقرر در این قانون ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ حکم قطعی به پرداخت جریمه‌های مقرر اقدام ننمایند جریمه نقدی از محل وثیقه‌های سپرده شده و یا فروش اموال شناسایی‌شده محکوم‌علیه اخذ و مابقی به مالک مسترد می‌شود ...» خواهشمند است به پرسش‌های زیر پاسخ دهید:
اولاً، آیا منظور از وثیقه‌های سپرده‌شده صرفاً ناظر به مواردی است که محکوم‌علیه خود ایداع وثیقه کرده باشد یا آن‌که حکم ماده شامل وثیقه‌های تودیعی از سوی اشخاص ثالث نیز می‌شود؟
ثانیاً، آیا اخذ جریمه نقدی از محل وثیقه‌های سپرده‌شده مستلزم تشریفات مقرر مربوط به ضبط وثیقه مندرج در ماده 230 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 است؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
مقررات ماده 60 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب 1392، ناظر به استیفای جزای نقدی از محل وثیقه متعلق به شخص محکوم‌علیه است که ظرف مهلت مقرر نسبت به پرداخت آن اقدام نکرده است و نیازی به صدور دستور ضبط وثیقه به شرح مذکور در قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 نیست؛ اما از تاریخ لازم‌الاجرا شدن قانون اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب 10/11/1400، امکان برداشت جزای نقدی و یا جریمه نقدی از محل وثیقه تودیع‌شده توسط متهم یا دیگری وجود دارد. بدیهی است با توجه به این‌که وفق ماده 4 قانون مدنی اثر قانون نسبت به آینده است، برداشت جزای نقدی و یا جریمه نقدی از محل وثیقه تودیع‌شده توسط دیگری تنها نسبت به وثایق تودیع‌شده پس از تاریخ لازم‌الاجرا شدن قانون اخیر و به شرط تفهیم آن به شخص مذکور در هنگام اخذ وثیقه امکان‌پذیر است و نیازی به صدور دستور ضبط وثیقه از سوی دادستان نیست؛ اما در هر صورت استیفای جزای نقدی از محل وثیقه تودیع‌شده مستلزم رعایت مقررات قانون اجرای احکام مدنی مصوب 1356 است. ضمناً صدور اجرائیه در فرض سؤال منتفی است
