استعلام :
شهرداری‌ها به استناد بند 132 قانون بودجه کل کشور در سال 1390 مدعی معافیت از پرداخت هزینه دادرسی بوده و اعلام میدارند در فهرست اعلامی قوانین و احکام منسوخ در حوزه محیط زیست مصوب 19/6/1399 مجلس شورای اسلامی به بندهای 134 و 133 قانون صدرالذکر اشاره شده است؛ اما در خصوص بند 132 یادشده تصریحی ندارد؛ رأی وحدت رویه شماره 771 مورخ 16/5/1397 هیأت عمومی دیوانعالی کشور که حق نمایندگی نمایندگان حقوقی را بیان داشته است به حکم مقرر در بند 132 قانون بودجه کل کشور در سال 1390 استناد شده است که دلیل بر اعتبار این بند است. با عنایت به مراتب یادشده، خواهشمند است اعلام فرمایید آیا شهرداری از پرداخت هزینه دادرسی جزئاً یا کلا معاف است؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
اولاً، آن دسته از قوانین که صرفاً در برهه زمانی خاص قابلیت اعمال دارند و با پایان یافتن مدت اعتبار، بحث اجرای آن منتفی است، اساساً از عنوان قوانین منسوخ خروج موضوعی دارند و ذکر یا عـدم ذکر آنها در فهرست قوانین منسوخ مؤثر در مقام نیست.
ثانیاً، اصل بر پرداخت هزینههای دادرسی توسط دستگاههای اجرایی است و استثناء از شمول این اصل مستلزم تصریح قانونی است.
ثالثاً، با توجه به تصریح بند (136) قانون بودجه سال 1390 کل کشور، «احکام این قانون فقط در سال 1390 قابل اجراست.»؛ بنابراین و با عنایت به رأی شماره 1254 و 1255 مورخ 13/11/1394 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری، حکم مقرر در بند (132) قانون مذکور، فقط در خصوص دعاوی مربوط به حفظ حقوق بیت‌المال در سال 1390 قابل اعمال بوده است و در سال‌های بعد قابل اجرا نیست.
بنا به مراتب یادشده، در حال حاضر به سبب فقدان نص قانونی مبنی بر معافیت شهرداری‌ها از پرداخت هزینه دادرسی، رسیدگی به دعاوی مطروحه از سوی شهرداری‌ها هرچند در راستای حفظ بیت‌المال مطرح شده باشد، مستلزم پرداخت هزینه دادرسی است./
