تاریخ نظریه : 1402/03/05 | شماره نظریه : 7/1401/940
استعلام :
با توجه به تصویب ماده 54 قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای مالی کشور مصوب 1394 ناظر بر ماده 9 قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی مصوب 1389 و نیز آیین‌نامه اجرایی تبصره 3 الحاقی م...

جزئیات نظریه
شماره نظریه : 7/1401/940
شماره پرونده : 1401-84-940 ع
تاریخ نظریه : 1402/03/05

استعلام :
با توجه به تصویب ماده 54 قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای مالی کشور مصوب 1394 ناظر بر ماده 9 قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی مصوب 1389 و نیز آیین‌نامه اجرایی تبصره 3 الحاقی ماده 9 قانون مذکور مصوب 7/4/1394 هیأت وزیران، آیا ماده 56 قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع کشور مصوب 1346 با اصلاحات بعدی و نیز تبصره 3 ماده 6 آیین‌نامه اجرایی قانون تعیین تکلیف اراضی اختلافی موضوع اجرای ماده 56 قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع مصوب 26/2/1390 هیأت وزیران با اصلاحات بعدی نسخ شده است؟ توضیح آن‌که، ادارات کل منابع طبیعی با استناد به تبصره 3 ماده 6 آیین‌نامه اجرایی اخیرالذکر و رأی وحدت رویه شماره 236 مورخ 1381/7/7 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری، به منظور اعاده منابع طبیعی ناشی از نحوه اجرای مقررات ملی شدن اراضی و به ‌رغم تصویب ماده 54 رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور مصوب 1394، اعتراض خود را در کمیسیون ماده 56 قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع مصوب 1346 با اصلاحات بعدی مطرح می‌کنند و قضات ماده واحده هیأت رسیدگی به قانون تعیین تکلیف اراضی اختلافی موضوع اجرای ماده (56) قانون جنگل‌ها و مراتع مصوب 1367 با اصلاحات و الحاقات بعدی، برخی اعتراض‌ها را رد و برخی دیگر تأیید می‌کنند؛ متعاقباً به این اعتراض‌ها در محاکم بدوی و تجدید نظر رسیدگی می‌شود؛ اما پرسش این است که با توجه به ماده 54 قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور مصوب 1394 تعیین کمیسیون رفع تداخلات در ادارات جهاد کشاورزی، آیا ادارات منابع طبیعی هم‌چنان می‌توانند اعتراض خود را در کمیسیون موضوع ماده 56 یادشده مطرح کنند؟ آیا تشکیل کمیسیون موضوع ماده اخیرالذکر با تصویب قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور مصوب 1394 وجاهت دارد؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
اولاً، اعتراض به رأی کمیسیون موضوع ماده 56 قانون حفاظت و بهره‌برداری از جنگل‌ها و مراتع مصوب 1346 با اصلاحات بعدی راجع به تشخیص منابع ملی‌شده و مستثنیات موضوع ماده 2 قانون ملی شدن جنگل‌ها و مراتع است که وفق تبصره یک ماده 9 قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی مصوب 1389 با اصلاحات بعدی، ظرف پنج سال از تاریخ 23/4/1389 باید در دبیرخانه هیأت موضوع ماده واحده قانون تعیین تکلیف اراضی اختلافی موضوع اجرای ماده (56) قانون جنگل‌ها و مراتع مصوب 1367 با اصلاحات و الحاقات بعدی ثبت شده باشد و در همان هیأت رسیدگی می‌شود و پس از سپری شدن این مدت وفق ذیل تبصره یادشده و بند یک ماده 45 قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور مصوب 1394 با اصلاحات بعدی، ذی‌نفع می‌تواند در دادگاه‌های ویژه مستقر در مرکز استان طرح دعوا کند. ثانیاً، به موجب تبصره 3 ماده 3 «آیین‌نامه اجرایی تبصره 3 الحاقی ماده 9 قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی موضوع ماده 54 قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور» مصوب 7/4/1394 هیأت وزیران، وظیفه قانونی کمیسیون رفع تداخلات، تشخیص تداخل در اجرای مقررات ملی شدن اراضی با مقررات موازی و حسب مورد اتخاذ تصمیم در مورد وجود یا عدم تداخل مقررات مذکور و در فرض پذیرش تداخل، عندالاقتضاء صدور رأی بر «اصلاح نقشه‌ها، سوابق و اسناد مالکیت آن‌ها و رفع موارد اختلاف نسبت به آن‌ها و اصلاح اسناد مالکیت و صدور اسناد اراضی کشاورزی» وفق تبصره یادشده می‌باشد، در این موارد رسیدگی هیأت‌های تعیین تکلیف اراضی اختلافی به پرونده‌های مطروحه مربوط به اعتراضات اشخاص نسبت به تشخیص اداره منابع طبیعی، موکول به تصمیم قطعی کمیسیون رفع تداخلات موضوع تبصره 3 الحاقی یادشده بوده و رسیدگی هیأت‌های مذکور تا تعیین تکلیف موضوع در کمیسیون رفع تداخلات متوقف و سپس این هیأت‌ها با لحاظ رأی کمیسیون رفع تداخلات، رأی مقتضی صادر می‌کنند.
منبع: مشاهده