استعلام :
چنانچه شخص (الف) به تصور اینکه مال غیر منقول (یک قطعه زمین) را با شخص (ب) شریک است به دنبال آن با توافق یکدیگر این زمین را تقسیم کرده و برای این منظور تقسیم‌نامه‌ای نیز تنظیم و مدتی نیز هر یک از این دو نفر سهم خود را تصرف نمایند. اما پس از مدتی شخص (الف) متوجه می شود که مال (زمین) مذکور مال اختصاصی بوده و اساساً شخص (ب) مالکیتی در ان زمین نداشته است تا موجبی برای تقسیم وجود داشته باشد بر این اساس، آیا مالک اصلی (الف) می‌تواند به جهت اشتباه در تلقی مالکیت مشاعی، ابطال تقسیم‌نامه و به تبع آن حسب مورد خلع ید یا رفع تصرف را مطالبه نماید.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
در فرض سؤال که پس از تقسیم مال غیرمنقول به تصور مشترک بودن مال و تصرف هر یک در حصه، اختصاصی بودن مال و صرف تعلق آن به یکی از طرفین مشخص شده است، با توجه به اینکه وفق مواد 589 به بعد قانون مدنی، تقسیم ناظر بر اموال مشترک است و اموالی که در مالکیت اختصاصی شخص است از شمول این مقررات خارج است و با عنایت به ماده 601 و ملاک ماده 602 این قانون، مالک مال غیرمنقول می‌تواند دعوای ابطال تقسیم‌نامه را اقامه کند. بدیهی است در فرض ابطال تقسیم‌نامه دیگر حقوق مالک تابع عمومات است.
