استعلام :
نظر به اینکه ماده 341 قانون آئین دادرسی کیفری مصوب92 دادگاه کیفری را مکلف نموده که بدون تعیین وقت رسیدگی حداکثر ظرف یک ماه ضمن بررسی دقیق پرونده تمامی موارد احتمالی نقص و یا موارد احتمالی منع یا موقوفی تعقیب و حتی عدم صلاحیت را مورد توجه قرار داده و در صورت وجود چنین مواردی تصمیم مقتضی اتخاذ و چنانچه نیاز به تکمیل تحقیقات باشد رأساً اقدام و یا پرونده را برای تکمیل تحقیقات به دادسرا ارسال نماید و بر همین اساس اخیراً نواحی دادسراها با این استدلال که مستند قانونی برای الزام دادسرا به انجام تحقیقات پس از سپری شدن مهلت یک ماه مذکور و تشکیل جلسه دادرسی توسط دادگاه وجود ندارد و ماده 274 قانون مزبور نیز صرفاً ناظر به موارد تکمیل تحقیقات مورد نیاز جهت رسیدگی به اعتراض به قرار منع یا موقوفی تعقیب است و از طرفی عبارت ... یا موارد جدیدی پس از پایان تحقیقات کشف شود که مستلزم انجام تحقیق باشد درماده 341 تنها ناظر به ختم تحقیقات در دادسرا است و ارتباطی به دادگاه ندارد لذا تکلیفی جهت تکمیل تحقیقات در این مرحله متوجه دادسرا نیست حال اعلام فرمائید آیا در صورتی که دادگاه اساساً اظهارنظر در راستای اعمال ماده341 و فراهم بودن موجبات رسیدگی ننموده و یا اشتباهای اظهارنظر به کامل بودن پرونده نموده و در هر صورت دستور تعیین وقت رسیدگی صادر کرده و تشکیل جلسه دادرسی داده و در این مرحله متوجه موارد نقص در پرونده شود می¬تواند پرونده را درصورت وجود جهات قانونی فوق الذکر مختومه و یا جهت رفع نقص به دادسرا ارسال کند؟ مستند قانونی آن چیست؟ و آیا دادسرا می¬تواند در صورت ارسال پرونده از دادگاه به جهت فقدان مستند صریح قانونی پرونده را بدون رفع نواقص مورد نظر دادگاه بلا اقدام به دادگاه اعاده نمایند./
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
اولاً: تکلیف مقرر در مادهی 341 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، مبنی بر اینکه دادگاه حداکثر ظرف یک ماه پرونده را بررسی و درصورتی که تحقیقات را ناقص بداند یا موارد جدیدی پس از پایان تحقیقات کشف شود که مستلزم انجام تحقیق باشد، با ذکر دقیق موارد، تکمیل تحقیقات را از دادسرای مربوط درخواست یا خود اقدام به تکمیل تحقیقات نماید، ضابطهای است برای نظاممند شدن دادرسی که عدم رعایت آن از سوی دادگاه نقض مقررات قانونی محسوب میشود، اما درصورت عدم رعایت این مهلت و ارسال پرونده بعد از آن به دادسرا جهت تکمیل تحقیقات قبلی یا انجام تحقیقاتی که پس از مهلت فوق حادث شده است، به لحاظ اینکه تحقیقات مقدماتی از وظایف ذاتی دادسرا است، دادسرا مکلف به انجام تحقیقات مورد نظر دادگاه است.
ثانیاً: عدم انجام تکلیف مقرر در مادهی 341 قانون آیین دادرسی کیفری 1392 از ناحیهی دادگاه، مبنی بر بررسی پرونده ظرف مدت یک ماه بدون تعیین وقت رسیدگی از حیث شمول پرونده به موارد عدم صلاحیت یا موقوفی تعقیب، نافی اختیار و تکلیف دادگاه در اتخاذ این تصمیمات در فرض فراهم بودن اقتضای آن، در خارج از موعد یک ماه مذکور در مادهی 341 یاد شده، نخواهد بود. زیرا در هر حال ضابطه اصلی در اتخاذ تصمیمات و اعمال مقامات قضایی، مستدل و مستند بودن آن به مواد قانون و اصول مربوط است. بدیهی است که پس از تعیین وقت رسیدگی، چنانچه دادگاه به لحاظ فقدان یا عدم کفایت دلیل یا جرم نبودن عمل انتسابی، بخواهد رأی صادر کند، باید مبادرت به صدور حکم برائت نماید و نه قرار منع تعقیب./