استعلام :
همچنانکه مستحضر می¬باشید در ماده 77 قانون مجازات اسلامی به قضات اجرای احکام کیفری این اجازه داده شده که با توجه به وضعیت محکوم شرایط اوضاع و احوال و آثار اجرای حکم تشدید یا تخفیف یا توقف اجرای حکم را از دادگاه صادرکننده حکم درخواست کند حالیه سوال اینجاست که در صورت اجابت پیشنهاد مطروحه توسط محاکم قضایی اساساً شیوه اعمال آن چگونه خواهد بود؟ آیا ماده 77 را می¬شود یکی از طرق و شیوه¬های خاص و فوق العاده تجدیدنظر در احکام کیفری قلمداد نموده و از آن در جهت ساماندهی جمعیت زندانیان بهره جست؟ این امر ناظر و شامل به کلیه مجازات-ها یعنی حبس و جزای نقدی و شلاق و.. خواهد بود؟ آیا این ماده تاسیس حقوقی خاصی است که قطع نظر از مجازات¬های جایگزین مشمول کلیه مجازات¬ها خواهد بود؟ یا اینکه به لحاظ قرارگیری در ذیل فصل مجازات¬های جایگزین صرفاً ناظر برهمین قسم مجازات¬ها است.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
اولا آنچه در ماده 77 قانون مجازات اسلامی 1392 آمده است، رسیدگی فوق¬العاده یا تجدیدنظر نسبت به آرای محاکم کیفری که از طرف دادستان یا اصحاب دعوی مطرح می¬شود، نیست؛ بلکه قاضی اجرای احکام در اجرای مقررات ماده مذکور و نیز ماده 12 آیین¬نامه اجرایی ماده 79 قانون مزبور، با بررسی شرایط و آثار اجرای حکم در محکوم¬علیه و وضعیت وی حسب مورد، تشدید، تخفیف، تبدیل یا توقف حکم مجازات جایگزین حبس را به دادگاه پیشنهاد می¬کند. بررسی چنین پیشنهادی توسط دادگاه، مستلزم ورود در ماهیت جرم و دلایل اثباتی آن که در رسیدگی¬های تجدیدنظر یا فوق¬العاده صورت می¬گیرد، نیست و تابع تشریفات خاصی هم نمی¬باشد؛ بلکه در وقت فوق¬العاده موضوع پیشنهاد را بررسی و حسب مورد، نسبت به تشدید یا تخفیف یا توقف مجازات جایگزین حبس اقدام می¬نماید.
ثانیا اختیارات مقرر در ماده 77 قانون مذکور که برای قاضی اجرای احکام در فصل نهم مجازات¬های جایگزین حبس پیش¬بینی شده، فقط ناظر به مجازات جایگزین حبس است و به سایر مجازات¬ها تسری ندارد.
