استعلام :
در ماده 2 قانون برگزاری مناقصات قید گردیده.. الف مناقصه فرایندی است رقابتی برای تامین کیفیت مورد نظر طبق اسناد مناقصه که در آن تعهدات موضوع معامله به مناقصه گری که کمترین قیمت مناسب را پیشنهاد کرده باشد واگذار میشود در ماده 11 قانون فوق نیز مقرر گردیده روشهای انجام مناقصه به طریق زیر انجام میشود:
الف-در معاملات کوچک کارپرداز یا مامور خرید باید با توجه به کم و کیف موضوع معامله کالا، خدمت یا حقوق درباره بهای آنها تحقیق نماید و با رعایت صرفه و صلاح و اخذ فاکتور مشخص و به تشخیص و مسئوولیت خود معامله را با تامین کیفیت به کمترین بهای ممکن انجام دهد.
ب-در معاملات متوسط کارپرداز یا مامور خرید باید با توجه به کم وکیف موضوع معامله کالا، خدمت یا حقوق درباره بهای آن تحقیق نماید و با رعایت صرفه و صلاح و اخذ حداقل سه فقره استعلام کتبی با تامین کیفیت مورد نظر چنانچه بهای به دست آمده مورد تایید مسئوول واحد تدارکاتی یا مقام مسئوول همتراز وی باشد معامله را با عقد قرارداد یا اخذ فاکتور انجام دهد و چنانچه اخذ سه فقره استعلام کتبی ممکن نباشد با تایید مسئوول تدارکاتی یا مقام مسئوول همتراز وی به تعداد موجود کفایت می¬شود.
در ماده 9 قانون برنامه ششم توسعه نیز چنین آمده است که دولت مکلف است تا پایان سال دوم اجرای قانون برنامه سامانه تدارکات الکترونیکی دولت را برای اجرای تمامی مراحل انواع معاملات متوسط و بزرگ وزارتخانهها و دستگاههای مشمول قانون برگزاری مناقصات مصوب3/11/83 و دیگر قوانین مالی و معاملاتی بخش عمومی به جز معاملات محرمانه با رعایت قانون تجارت الکترونیکی مصوب 17/10/82 و قانون برگزاری مناقصات مصوب3/11/83 تکمیل کند کلیه دستگاههای مشمول قانون برگزاری مناقصات و نهادهای عمومی غیردولتی مکلف به رعایت قانون برگزاری مناقصات و انجام معاملات خود از طریق سامانه مذکور هستند.
حال با توجه به اینکه سامانه فوق را راه اندازی شده و برخی از عرضه کنندگان و فروشگاههای عرضه کننده کالا در سامانه مذکور ثبت نام ننموده و تمایلی نیز به ثبت نام در آن ندارند چنانچه در سامانه مذکور قیمت اقلام درخواستی بالاتر از نرخ وعرف بازار باشد و کارپرداز یا مأمور خرید با بررسی قیمتهای بازار اطلاع بر قیمت کمتر خارج از سامانه مذکور داشته باشد آیا مکلف است از طریق سامانه فوق و با قیمت بالاتر بالاجبار خرید نماید یا طبق قانون برگزاری مناقصات خرید با تامین کیفیت مورد نظر بر اساس قیمت کمتر ولو خارج از سامانه برای نمونه یک جنس در حد معاملات متوسط در سامانه تدارکات دولت با قیمت پیشنهادی600 میلیون ریال باشد اما کارپرداز در فروشگاههای سطح شهر با قیمت550 میلیون ریال امکان خرید دارد و فروشنده نیز از ثبت قیمت در سامانه خودداری میکند تکلیف کارپرداز یا مسئوول خرید در این خصوص چیست؟ (خرید از سامانه با قیمت بالاتر یا خرید از بازار با قیمت کمتر از طریق استعلام بها و خارج از سامانه).
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
با عنایت به ماده 9 قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 14/12/1395 چنانچه بالاترین مقام دستگاه اجرایی بر اساس صلاحدید خرید با قیمت مناسبتتر از طرقی که در قانون برگزاری مناقصات مصوب 17/11/1383 پیشبینی شده را امکانپذیر بداند، صرفاً خرید از طریق سامانه نمیتواند مانع از اقدامات مفید در جهت صرفه و صلاح دستگاه اجرایی باشد.