استعلام :
در مواردی که اساسا دادخواست تجدید نظر خارج از فرجه مقرر قانونی است لیکن ضمن آن دعوی اعسار از پرداخت هزینه دادرسی مرحله تجدیدنظر طرح شده و به تعبیر دیگر هزینه دادرسی پرداخت نشده است آیا امکان اقدام وفق تبصره ماده 339 قانون آیین دادرسی مدنی و اصرار قرار رد دادخواست تجدید نظر که در فرجه مقرر قانونی تقدیم نشده هست یا خیر؟ پر واضح است که در نهایت و حتی پس از پرداخت هزینه دادرسی این دادخواست رد خواهد شد.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
رأی صادره به محض انقضای مهلت تجدیدنظرخواهی قطعی و لازم‌الاجرا می‌شود و تشخیص انقضای مهلت تجدید نظرخواهی بر عهده دادگاه بدوی است. بنابراین، هرگاه به نظر این دادگاه دادخواست تجدید نظرخواهی خارج از مهلت تقدیم شده باشد به درخواست ذی‌نفع، اجرای رأی برابر مقررات پس از صدور قرار رد دادخواست وفق تبصره 2 ماده 339 قانون آیین دادرسی در امور مدنی، تکلیف این دادگاه است و عدم قطعیت این قرار مانع اجرای رأی نیست. بدیهی است اگر موضوع مشمول ماده 340 این قانون باشد، دادگاه باید برابر آن ماده رفتار نماید و در صورت پذیرش دادخواست تجدید نظرخواهی دستور توقف اجرای رأی را نیز صادر کند. بنابراین در فرض سؤال، چون اظهار نظر دادگاه راجع به داخل یا خارج از مهلت بودن دادخواست تجدید نظرخواهی موثر در اجرا یا عدم اجرای رأی است، این امر مقدم بر رسیدگی به دعوای اعسار از پرداخت هزینه تجدیدنظر خواهی است.
