استعلام :
احتراماً نظر به اینکه حسب ماده 490 قانون مجازات اسلامی مصوب 1/2/1392 در صورتی که پرداخت هر یک از انواع دیه به صورت اقساطی باشد معیار قیمت زمان پرداخت می‌باشد ولی قبل از تصویب قانون مجازات اسلامی جدید در صورتی که برای پرداخت دیه به صورت اقساطی حکم صادر می‌شد تا استرداد کامل دیه بدون افزایش قیمت پرداخت می‌گردید در خصوص پرونده هایی که قبل از تصویب قانون فوق الذکر قبل از مورخه 1/2/1392 رأی اعسار صادر و قطعی شده است و دیه بایستی به صورت قسطی پرداخت گردد.
اولا: در آن قسمتی از اقساطی که قبل از تصویب قانون مارالذکر بایستی پرداخت می‌شده ولی پرداخت نکرده‌اند و معوق شده است آیا معیار پرداخت قیمت زمان پرداخت می‌باشد یا بر مبنای اعسار صادره اقساطی بایستی تا استهلاک کامل دیه به صورت یکسان پرداخت گردد؟
ثانیا: در آن قسمت از اقساطی که بعد از تصویب قانون صدرالاشاره بایستی پرداخت می‌شده است آیا معیار پرداخت قیمت زمان پرداخت می‌باشد یا همچنان بر مبنای اعسار صادره اقساط بایستی تا استهلاک کامل دیه به صورت یکسان پرداخت گردد./ع
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
دادگاه درصورتی می‌تواند حکم به تقسیط ریالی دیه به صورت قطعی (فارغ از زمان پرداخت دیه ) صادر نماید که این امر مطابق قسمت اخیر ماده 490 قانون مجازات اسلامی 1392 مورد توافق طرفین دعوی قرار گرفته باشد والاّ مستنبط از ماده مذکور این است که اقساط مربوط در هر سال باید براساس معیار زمان پرداخت صورت پذیرد، هرچند که بهتر است دادگاه، در اقساط دیه درصورتی که توافق وجود نداشته باشد، میزان اقساط را به صورت درصدی از دیه، نه مبلغ آن، قرار دهد تا اشکال در محاسبه ایجاد نگردد. بنابراین، چنانچه مبلغ اقساط دیه بدون توافق طرفین به صورت ریالی تعیین شده باشد، اجرای احکام باید مبالغ اقساط پرداختی را متناسب با نرخ دیه هرسال (سال پرداخت) محاسبه و از مجموع محکومٌ به، به صورت درصدی کسر نماید. این حکم قبل از تصویب ماده 490 یاد شده، نیز مستنبط از قوانین وموازین مربوطه بوده است.
