استعلام :
لطفا به سوال ذیل پاسخ و با توجه به طرح پرونده در این مرجع قضایی در ارسال پاسخ تسریع فرمائید.
با توجه به ماده 381 قانون آیین دادرسی کیفری هر گاه در تنظیم و نوشتن رای دادگاه سهو قلمی مانند کم یا زیاد شدن کلمه‌ای رخ دهد و یا اشتباهی در محاسبه صورت گیرد چنانچه رای قطعی باشد یا به علت عدم تجدیدنظرخواهی و انقضای مواعد قانونی قطعی شود یا هنوز از آن تجدیدنظرخواهی شده باشد دادگاه خود یا به درخواست ذی‌نفع یا دادستان رای تصحیحی صادر می‌کند و طبق ماده 457 قانون مذکور اگر رای تجدیدنظر خواسته از نظر تعیین مشخصات طرفین یا تعیین نوع و میزان مجازات تطبیق عمل با قانون احتساب محکوم به یا خسارت و یا مواردی نظیر آن متضمن اشتباهی باشد که به اساس رای لطمه وارد نسازد دادگاه تجدیدنظر استان رای را اصلاح و آن را تایید می کند و تذکر لازم را به دادگاه نخستین می‌دهد. حال سوال اینجاست که چنانچه پرونده ای از دادگاه بدوی در نزد دادگاه تجدیدنظر مطرح و دادگاه اخیر متوجه سهو قلم از ناحیه دادگاه بدوی شود مثلا در مجازات های مرتکب مثل کلاهبرداری جزای نقدی را فراموش کرده باشد امکان مطالبه صدور رای اصلاحی توسط دادگاه تجدیدنظر از دادگاه بدوی وجود دارد یا خیر./ع
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
با توجه به ماده 458 قانون آیین دادرسی کیفری 1392، اصل بر ممنوعیت تشدید مجازات در مرحله تجدیدنظر است و تشدید مجازات در مرحله تجدیدنظر، امری استثنایی است که مستلزم احراز دو شرط است؛ اول آن که مجازات مقرر در حکم بدوی برخلاف جهات قانونی کمتر از حداقل میزانی باشد که قانون مقرر داشته است؛ دوم این که حکم مذکور از این حیث مورد اعتراض شاکی یا دادستان قرار گرفته باشد؛ و در غیر این صورت تشدید مجازات در مرحله تجدیدنظر ممکن نیست. بنابراین، در فرض سؤال، افزودن مجازات دیگر در مرحله تجدیدنظر، بدون تجدیدنظرخواهی شاکی یا دادستان به حکم دادگاه بدوی از این حیث، تشدید مجازات محسوب می شود و دادگاه تجدیدنظر نمی تواند در این حالت مجازات را تشدید کند؛ لیکن چنانچه شاکی یا دادستان نسبت به رأی صادره تجدیدنظرخواهی نموده باشند، مطابق ماده 457 قانون فوق‌الذکر دادگاه تجدیدنظر نسبت به اصلاح رأی و تعیین مجازات قانونی اقدام خواهد نمود. ضمناً در هر صورت فرض استعلام به لحاظ طرح پرونده در مرجع تجدیدنظر از شمول مقررات ماده 381 قانون فوق الذکر خارج بوده و مرجع تجدیدنظر نمی تواند پرونده را جهت صدور حکم تصحیحی به مرجع بدوی اعاده نماید./ ت
