استعلام :
اولاً، آیا توقیف و مزایده حق عمری در فرضی که فاقد قید مباشرت و متعلق به محکوم‌علیه و عین مال مربوط به ثالث است، امکانپذیر است؟
ثانیاً، در صورت مثبت بودن پاسخ، نحوه ارزیابی و توقیف و همچنین انتقال و سپس انتفاع از آن توسط برنده مزایده چگونه و تا چه زمانی است؟ آیا تا پایان عمر برنده مزایده حق انتفاع برای وی وجود دارد و در فرضی که قید مباشرت شده باشد، امکان توقیف و مزایده امکانپذیر است؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
اولاً، حق انتفاع در زمره حقوقی مالی است و بر اساس اصل انتقال‌پذیری حقوق مالی، این حق نیز علی‌الاصول قابل واگذاری به غیر و توقیف و مزایده است؛ مگر آنکه احراز شود مالک، آن حق را برای استفاده شخص معینی و با قید مباشرت واگذار کرده است که در این صورت قابل توقیف و مزایده نیست و قائم به شخص است.
ثانیاً، در صورتی که در خصوص حق عمری قید مباشرت نشده باشد، کارشناس رسمی دادگستری ارزش حق انتفاع را بر اساس پیش‌بینی حق عمری حسب مورد به مدت عمر مالک، منتفع و یا ثالث، مدتی که چنین فردی با مشخصات سنی وی عادتاً زنده می‌ماند و همچنین دیگر موارد نظیر استیلا یا عدم استیلا و تصرف یا عدم تصرف در عین مال و ارزش منفعت موضوع حق برآورد می‌کند.
ثالثاً، همانگونه که آورده شد، مدت حق انتفاع از نوع عمری، ارتباطی به مدت عمر برنده مزایده ندارد و دادگاه حسب مورد با لحاظ نوع حق عمری و شرایط آن، موجبات برخورداری برنده مزایده از این حق را فراهم می‌آورد.
