استعلام :
برخی سیاست‌های قوه قضاییه مبنی بر الکترونیکی شدن پرونده‌های قضایی و اجتناب از تشکیل پرونده‌های کاغذی، با برخی مواد قانونی در تعارض است؛ چنان‌که وفق ماده 199 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 «... متهم باسواد خودش پاسخ را می‌نویسد مگر آنکه نخواهد از این حق استفاده کند». در عمل بسیاری از اصحاب دعوا (غیر از متهم) نیز خواهان خودنگاری اظهاراتشان هستند.
با توجه به این‌که در حال حاضر امکانات لازم برای درج الکترونیک اظهارات اصحاب دعوا توسط خودشان فراهم نشده است و در فرض وجود نیز، بسیاری از آنها دانش و مهارت کافی در این خصوص ندارند، در صورت تقاضای متهم یا دیگر اصحاب پرونده مبنی بر استفاده از کاغذ و قلم جهت درج اظهاراتشان، تکلیف مقام قضایی در این خصوص چیست؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
به موجب ماده 199 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 «پاسخ پرسش‌ها باید بدون تغییر، تبدیل و یا تحریف نوشته شود و پس از قرائت برای متهم به امضاء یا اثر انگشت او برسد. متهم باسواد خودش پاسخ را می‌نویسد، مگر آنکه نخواهد از این حق استفاده کند»؛ قانونگذار در این ماده قانونی در مقام اعطای حقی خاص به متهم است و از منظر مقنن نوشتن پاسخ‌ها توسط خود متهم به گونه‌ای که اظهارات وی با دست‌خط خودش در پرونده منعکس باشد، موضوعیت دارد؛ بر این اساس، به صرف تمسک به عمومات مربوط به دادرسی الکترونیکی، نمی‌توان متهم را از این حق محروم کرد.
