استعلام :
احتراماً با توجه به اینکه بر اساس مواد 946 و948 قانون مدنی اصلاحی87 زوجه از قیمت اموال غیرمنقول اعم از عرصه و اعیان ارث می¬برد و هر گاه ورثه از ادای قیمت امتناع کنند زن می¬تواند حق خود را از همین اموال استیفاء کند حال چنانچه قبل از تقسیم ترکه و پرداخت قیمت اموال غیرمنقول به زوجه برخی از ورثه یا اشخاص ثالثی بدون رضایت زوجه اموال غیرمنقول ترکه را تصرف نمایند زوجه مستحق دریافت اجرت المثل منافع از متصرفین و یا حق درخواست خلع ید متصرفین را به اعتبار سهم الارث خود دارد یا خیر؟ مستدعی است که نظر مشورتی خود را جهت بهره برداری اعلام نمایند.
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
مطابق مادّه946 (اصلاحی6/11/87) قانون مدنی« زوجه در صورت فرزنددار بودن زوج یک هشتم از عین اموال منقول و یک هشتم از قیمت اموال غیر منقول اعم از عرصه و اعیان ارث می برد. در صورتی که زوج هیچ فرزندی نداشته باشد سهم زوجه یک چهارم از کلیه اموال به ترتیب فوق می¬باشد». بنابراین زوجه از یک هشتم یا یک چهارم قیمت عرصه واعیان ارث می¬برد وچون¬ اجرت-المثل به عرصه و اعیان تعلق می¬گیرد، لذا تا زمانی که زوجه مالک عین عرصه و اعیان نشده است و فقط مالک قیمت آن است، نمی¬تواند اجرت¬المثل مطالبه نماید. بدیهی است هر زمان سایر ورثه بخواهند قیمت یک هشتم یا یک چهارم عرصه و اعیان را به زوجه بدهند، باید قیمت روز آن را به زوجه پرداخت نمایند و در صورتی که ورثه از پرداخت قیمت سهام زوجه خودداری نمایند ویک هشتم یا یک چهارم عرصه و اعیان به زوجه تعلق گیرد، مستحق مطالبه اجرت¬المثل از تاریخ تعلق خواهد بود.
