استعلام :
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
اولاً، با توجه به ماده 3 اصلاحی 1/8/1385 قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها و لحاظ رأی وحدت رویه شماره 707 مورخ 21/12/1386 هیأت عمومی دیوان‌عالی کشور، چنان‌چه مالکان یا متصرفان اراضی زراعی و باغهای موضوع این قانون به صورت غیرمجاز، یعنی بدون اخذ مجوز کمیسیون مقرر در این قانون اقدام به تغییر کاربری نمایند، صدور حکم قلع و قمع بنا و مستحدثات به تبع جرم، وظیفه دادگاه کیفری رسیدگی‌کننده به جرم است. بنابراین، قلع و قمع بنا موضوع تبصره 2 ماده 10 قانون مذکور توسط مأموران جهاد کشاورزی با توجه به مواد 3 و10 این قانون پس از اعلام به مراجع قضایی و صدور حکم امکان‌پذیر است.
ثانیاً، طبق ماده 484 (اصلاحی 24/3/1394) قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، اجرای احکام کیفری بر‌عهده دادستان است و طبق تبصره 3 ماده مذکور اجرای احکام کیفری صادره از دادگاه‌های بخش به‌عهده رئیس دادگاه و در غیاب وی با دادرس علی‌البدل است؛ اما قانونگزار در تبصره 2 ماده 10 قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها مصوب 1374 با اصلاحات و الحاقات بعدی، اجرای حکم دادگاه در خصوص قلع و قمع بنا را به عهده مأمورین جهاد کشاورزی قرار داده است و به همین علت کلمه «رأساً» در این تبصره به‌کار رفته است و حضور نماینده دادسرا و در نقاطی که دادسرا نباشد، حضور نماینده دادگاه از باب نظارت دادستان یا دادگاه در اجرای این حکم است.
2 و 3- با توجه به اظهار نظر در بند 1، پاسخ به این بندها روشن است.
4- مأموران جهاد کشاورزی بر اساس قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها مصوب 1374 با اصلاحات و الحاقات بعدی و آیین‌نامه اجرایی این قانون (مصوب 2/3/1386 هیأت وزیران) وظیفه دارند از تغییر کاربری غیرمجاز در اراضی زراعی و باغهای موضوع این قانون جلوگیری نمایند و نسبت به توقیف عملیات، اقدام و مراتب را به اداره متبوع جهت انعکاس به مراجع قضایی اعلام نمایند و اقدام مأموران مذکور در خصوص قلع و قمع بنا و مستحدثات موضوع تبصره 2 ماده 10 این قانون و ماده 13 آیین‌نامه اجرایی آن همانگونه که در بند 1 اعلام گردید، پس از صدور حکم به قلع و قمع بنا از طرف مراجع قضایی امکان‌پذیر است.
