اولا، صرف نظر از این که به دلالت قسمت اخیر ماده 115 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 «در جرایم موضوع قسمت دوم ماده موصوف» (درجه پنج به بالا) دادگاه تکلیفی به پذیرش و اعمال تخفیف مجازات مرتکب در فرض احراز توبه ندارد، مستنبط از قسمت اخیر ماده مذکور آن است که توبه مرتکب جرایم تعزیری مستوجب مجازات درجه پنج به بالا صرفا به عنوان یکی از «جهات تخفیف مجازات» تلقی میشود که بر اساس آن مقام قضایی «میتواند» با لحاظ قانون خاص ذیربط حاکم بر موضوع تخفیف (ماده 38 قانون مبارزه با مواد مخدر) نسبت به اعمال تخفیف مجازات مرتکب در حدود مقرر اقدام نماید.
ثانیا، در مواردي به قانون مجازات اسلامی به عنوان قانون عام عمل ميشود که قانون اصلاح قانون مبارزه در جرایم مرتبط با مواد مخدر و روان گردان در خصوص موضوع ساکت باشد؛ و در تخفيف مجازات جرايم موضوع قانون مذكور، چون طبق ماده 38 اين قانون مقرراتي پيشبيني شده و خاص ميباشد، ماده 37 قانون مجازات اسلامي مصوب 1392 قابل اعمال نيست. لذا در فرض سؤال که ناظر به کیفیت و میزان تخفیف مجازات مرتکب جرم حمل 35 گرم هرویین به لحاظ احراز توبه مرتکب است، چنانچه مقام قضایی با فرض فراهم بودن اقتضاء و شرایط اعمال تخفیف «بخواهد» نسبت به تخفیف مجازات مرتکب که مشمول حبس و جزای نقدی درجه یک موضوع ماده 45 الحاقی به قانون مبارزه با مواد مخدر است اقدام نماید، «مطابق ضوابط خاص مقرر در ماده 38 قانون اخیرالذکر و در حدود آن» رفتار مینماید و تبدیل حبس مذکور به جزای نقدی فاقد وجاهت قانونی است.