تصويب برنامه توسعه
قسمت اول
تصويب برنامه توسعه
ماده 215: اصلاح قانون دائمي و قانون برنامه توسعه در حين بررسي لايحه بودجه سالانه و اصلاح برنامه توسعه در زمان بررسي ديگر طرح ها و لوايح به دو سوم رأي نمايندگان حاضر نياز دارد.
ماده 214: دولت موظف است حداكثر تا پايان خردادماه سال پاياني قانون برنامه پنجساله توسعه، لايحه برنامه توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي بعدي را به مجلس تقديم كند. اين لايحه به صورت يك شوري و به شرح زير رسيدگي مي شود:
بند الف : نمايندگان مجلس از زمان چاپ و توزيع لايحه برنامه ظرف مدت پنج روز (بدون احتساب ايام تعطيل) پيشنهادهاي خود در مورد كليات و جزئيات برنامه را به كميسيون تخصصي ذي ربط ارائه مي‌نمايند.
بند ب:
كميسيونهاي تخصصي مكلفند حداكثر ده روز پس از چاپ و توزيع لايحه نسبت به بررسي مفاد برنامه شامل مواد، تبصره‌ها، جداول و ضمائم و نيز پيشنهادهاي نمايندگان اقدام و گزارش خود را به كميسيون تلفيق رسيدگي كننده ارائه نمايند.
بند ج: كميسيون تلفيق موظف است پس از پايان مهلت مذكور در بند (ب) به گزارشهاي كميسيونهاي تخصصي و كليات و جزئيات برنامه و پيشنهادهاي نمايندگان ظرف حداكثر سه هفته رسيدگي و گزارش نهائي خود را به مجلس ارائه نمايد و گزارش مسكوت ماندن پذيرفته نيست. چنانچه گزارش كميسيون تلفيق مبني بر رد كليات لايحه باشد و در مجلس نيز كليات لايحه به تصويب نرسد، موضوع به دولت اعلام مي شود تا حداكثر ظرف مدت يك ماه لايحه را اصلاح و به مجلس ارائه كند و اگر كليات لايحه به تصويب مجلس برسد، به كميسيون تلفيق اعاده مي شود تا ظرف مدت پانزده روز گزارش جديد را به مجلس تقديم كند.
بند د: در صحن جلسه علني پس از ارائه گزارش كميسيون تلفيق، ابتدا كليات برنامه مورد بحث قرار مي‌گيرد. در كليات پنج نفر مخالف و پنج نفر موافق به ترتيب يك نفر مخالف و يك نفر موافق و حداكثر هر نفر پانزده دقيقه ديدگاههاي خود را مطرح مي كنند. پس از آن دولت و كميسيون هر كدام حداكثر چهل و پنج دقيقه براي دفاع زمان خواهند داشت. سپس راجع به كليات برنامه رأي گيري خواهد شد. در بررسي كليات، كفايت مذاكرات پذيرفته نمي شود.
بند ه:
ـ- پس از تصويب كليات، رسيدگي به جزئيات برنامه آغاز و به مواد و تبصره‌ها و جداول برنامه به ترتيب رسيدگي مي‌شود. در اين بخش، جايگزين متن ماده، يا جزئي از‌ماده و يا تبصره لايحه دولت، حذف كل، مصوبات جايگزيني كميسيونهاي تخصصي و پيشنهادات چاپ شده نمايندگان براي هر ماده يا تبصره يا هر يك از اجزاء در صورتي كه آن جزء ماهيت مستقل داشته باشد و حذف جزء و پيشنهادات چاپ شده كميسيونهاي تخصصي به ترتيب مورد رسيدگي قرار مي‌گيرند. سپس در مورد اصل ماده يا تبصره يا اجزاء در صورتي كه ماهيت مستقل داشته باشند رأي‌گيري خواهد شد. چنانچه اصل رأي نياورد، موضوع براي رسيدگي مجدد به كميسيون تلفيق برگشت داده خواهد شد تا در‌اسرع وقت و حداكثر طبق مهلتي كه هيأت رئيسه تعيين خواهد كرد گزارش مجدد خود را‌به مجلس ارائه دهد. نمايندگان مي‌توانند حداكثر تا پايان همان روز پيشنهادهاي خود را به كميسيون تسليم نمايند.
بند و: مادام كه لايحه برنامه در صحن مجلس مورد بررسي است مجلس نطق نخواهد داشت و هيچ طرح يا لايحه‌اي جز طرحها و لوايح سه فوريتي و نيز تحقيق و تفحص، استيضاح و رأي اعتماد در دستور قرار نخواهد گرفت و مجلس در تمامي ايام به جز ايام تعطيل حداقل شش و حداكثر هشت ساعت جلسه علني خواهد داشت. در موارد استثناء با تصويب مجلس، اين زمان تا ده ساعت قابل افزايش است.
بند ز:
مهلت‌هاي مذكور در بندهاي (ب) و (ج) حسب مورد با تصويب هيأت رئيسه تا دو برابر قابل افزايش است.
تبصره 1: ـ اعضاي كميسيون تلفيق نمي توانند در جريان رسيدگي پيشنهاد جديد مطرح كنند. در صورت ضرورت، هيأت رئيسه كميسيون تلفيق مي تواند كارگروههايي را براي بررسي موضوعات معين تشكيل دهد. پيشنهاد آن كارگروهها براي بررسي به كميسيون تلفيق ارائه مي شود.
تبصره 2: ـ جلسات كميسيون تلفيق در محل صحن علني مجلس تشكيل مي شود و مشروح مذاكرات جلسات علني آن كميسيون انتشار مي يابد. نمايندگاني كه عضو كميسيون تلفيق نيستند مي توانند بدون حق رأي در مذاكرات كميسيون تلفيق شركت كنند و به عنوان موافق يا مخالفِ پيشنهادهايي كه مطرح مي شود، اظهارنظر نمايند.