تحقيق و تفحص
قسمت دوم
تحقيق و تفحص
ماده 198: هرگاه نماينده اي، تحقيق و تفحص در هر يك از امور كشور را لازم بداند تقاضاي خود را به صورت كتبي به هيأت رئيسه مجلس تسليم نموده و هيأت رئيسه ظرف چهل و هشت ساعت آن را به كميسيون تخصصي ذيربط جهت رسيدگي ارجاع مينمايد. كميسيون موظف است حداكثر ظرف دو هفته از تاريخ وصول، اطلاعاتي را كه در اين زمينه كسب نموده در اختيار متقاضي يا متقاضيان قرار دهد. درصورتي كه متقاضي يا متقاضيان، اطلاعات كميسيون را كافي تشخيص ندهند، كميسيون موظف است ظرف يك هفته از متقاضي يا متقاضيان و بالاترين مقام دستگاه اجرائي ذيربط دعوت به عمل آورد و دلايل ضرورت تحقيق و تفحص و نظرات مقام فوق الذكر را استماع نمايد و تا مدت ده روز گزارش خود را مبني بر تصويب يا رد تقاضاي تحقيق و تفحص به هيأت رئيسه مجلس ارائه دهد. اين گزارش خارج از نوبت در دستور هفته بعد مجلس قرارمي گيرد و پس از توضيح سخنگو كميسيون و صحبت نماينده متقاضي تحقيق و تفحص هر كدام حداكثر به مدت ده دقيقه، گزارش كميسيون بدون بحث به رأي گذاشته خواهد شد. در صورت تصويب انجام تحقيق و تفحص، موضوع به همان كميسيون تخصصي ذيربط جهت رسيدگي ارجاع مي گردد. كميسيون موظف است در مدت بيست روز اعضاء هيأت تحقيق و تفحص را كه حداقل يازده و حداكثر پانزده نفر خواهند بود از بين نمايندگان تعيين و به رئيس مجلس جهت صدور ابلاغ معرفي نمايد. چنانچه متقاضيان تحقيق و تفحص كمتر از پنج نفر باشند كليه آنان عضو هيأت خواهند بود، در غير اين صورت حداقل پنج نفر از اعضاء هيأت از ميان متقاضيان تحقيق و تفحص انتخاب خواهند شد. اعضاء هيأت از ميان خود يك رئيس، دو نايب رئيس و يك منشي انتخاب مي كنند. هيأت حداكثر در مدت يك ماه پس از پايان مهلت تحقيق و تفحص، گزارش خود را به كميسيون تسليم مي نمايد. كميسيون موظف است ظرف يك ماه گزارش هيأت را در جلسه مشترك اعضاء كميسيون و هيأت مطرح و گزارش نهايي را جهت قرائت در مجلس براي مدت نيم ساعت تنظيم و پس از تصويب به هيأت رئيسه ارسال نمايد. قبل از رأي گيري در رابطه با گزارش نهايي، وزير يا مقام مسؤول از عملكرد خود دفاع خواهد نمود. هيأت رئيسه موظف است گزارش كميسيون را در دستور هفته بعد كاري مجلس قرار دهد تا توسط سخنگو كميسيون قرائت گردد.
تبصره 1: – موضوع تحقيق و تفحص با تشخيص هيأت رئيسه بايد صريح و قابل رسيدگي باشد.
تبصره 2:
هيأت تحقيق و تفحص مي تواند از كارشناسان مورد وثوق با تأييد هيأت رئيسه مجلس استفاده نمايد. هيأت رئيسه موظف است تنخواه مورد درخواست هيأت را دراختيار رئيس هيأت قرار دهد تا براساس تصميمات هيأت هزينه و با تأييد هيأت رئيسه به هزينه قطعي منظور شود.
تبصره 3: چنانچه وزير يا بالاترين مقام دستگاه مورد تحقيق و تفحص تغيير كرده باشد و تحقيق و تفحص مربوط به عملكرد دوران مسؤوليت آنان باشد بايد امكان دسترسي آنها به اسناد و مدارك جهت پاسخگويي فراهم گردد.
تبصره 4: كليه مكاتبات هيأت با امضاي رئيس هيأت و درغياب او نايب رئيس معتبر خواهد بود.
تبصره 5: كميسيون موظف است همزمان با ارائه گزارش نهايي به هيأت رئيسه، كليه اسناد، مدارك و پرونده هاي تحقيق و تفحص و يك نسخه از گزارش نهايي را به كميسيون اصل نودم (90) قانون اساسي جهت اقدام قانوني و نيز حفظ و بايگاني اسناد ارسال نمايد.
تبصره 6: ارائه و انتشار هرگونه اطلاعات مربوط به تحقيق و تفحص به هر شكل و عنوان از طرف اشخاص حقيقي و حقوقي و اعضاء هيأت تحقيق و تفحص تا زمان چاپ گزارش جهت قرائت در صحن علني ممنوع مي باشد.
تبصره 7: تحقيق و تفحص مجلس شامل شوراي نگهبان، مجلس خبرگان رهبري، مجمع تشخيص مصلحت نظام و پرونده هاي جرياني مراجع قضائي و امور ماهيتي قضائي نمي شود و در مورد دستگاه هايي كه زير نظر مقام معظم رهبري هستند با اذن معظم له امكان تحقيق و تفحص توسط مجلس وجود دارد.
تبصره 8: مهلت انجام تحقيق و تفحص شش ماه از تاريخ صدور ابلاغ اعضاء هيأت توسط رئيس مجلس مي باشد. در صورت ضرورت با درخواست هيأت و تصويب هيأت رئيسه مجلس تا شش ماه ديگر قابل تمديد مي باشد.
ماده 2: در صورتي كه جلسه مشترك هيأت تحقيق و تفحص و كميسيون تخصصي تخلفات موضوع تحقيق را مهم و مسؤول دستگاه يا سازمان را مقصر تشخيص دهد، طرح استيضاح وزير مربوطه در صورت رعايت مفاد اصل هشتاد و نهم (89) قانون اساسي در دستوركار مجلس قرار خواهد گرفت. هيأت رئيسه موظف است در اولين جلسه علني موضوع استيضاح را اعلام وصول و حداكثر تا مدت ده روز در دستور جلسه علني قراردهد در اين صورت سخنگو كميسيون حداكثر به مدت نيم ساعت گزارش مي دهد و سپس طبق مواد مربوط به استيضاح عمل خواهد شد.
ماده 200: در صورتي كه در گزارش كميسيون، تخلف احراز و درخواست تعقيب شود متخلف توسط هيأت رئيسه مجلس حسب مورد به قوه قضائيه يا مراجع رسيدگي به تخلفات اداري معرفي مي‌شود تا خارج از نوبت تقاضاي كميسيون را مورد رسيدگي قرار داده و نتيجه آن را به كميسيون اعلام نمايد.
تبصره 1: ـ در صورت ارجاع گزارش به قوه قضائيه، كميسيون موظف است خلاصه گزارش را كه در آن موضوع تخلف، نوع جرم، دلايل توجه اتهام به متهم و مستندات قانوني مشخص شده است، تهيه نمايد. اين گزارش در يكي از شعب دادگاه رسيدگي به امور كيفري تهران طبق مقررات به صورت خارج از نوبت مورد رسيدگي قرار مي گيرد و حداكثر ظرف سه ماه رأي مقتضي صادر مي شود.
ماده 201: مسؤولان دستگاه مورد تحقيق و تفحص و كليه دستگاههاي اجرائي، قضائي و نهادهاي انقلاب اسلامي موظف به فراهم نمودن امكانات و تسهيلات مورد نياز هيأت و در اختيار گذاردن اطلاعات و مدارك درخواستي هيأت مي باشند و درصورت عدم همكاري، مسؤولان دستگاه ذي ربط متخلف و مجرم محسوب مي‌گردند و با شكايت هيأت تحقيق و تفحص، مورد تعقيب قضائي قرار خواهند گرفت.