استعلام :
مرجع رسيدگي به دعوي اعسار از محكومٌبه مندرج در رأي شوراي حل‌اختلاف، كدام دادگاه است؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
با عنايت به اصل يكصد و پنجاه و نهم قانون اساسي كه مقرر داشته: «مرجع رسمي تظلمات و شكايات، دادگستري است. تشكيل دادگاهها و تعيين صلاحيت آنها منوط به حكم قانون است.» و با توجه به اينكه فرض سؤال از شمول صدر ماده 20 قانون اعسار مصوب 1313 خارج است، در صورت ترديد در صلاحيت بايد به قوانين موضوعه مراجعه كرد و چون ماده 11 قانون آيين دادرسي دادگاههاي عمومي و انقلاب در امور مدني مصوب 1379 كه آخرين اراده مقنن در اين خصوص ميباشد، اصل اقامتگاه خوانده را پذيرفته، مگر در مواردي كه در قوانين مربوط مستثني شده باشد، ميتوان نتيجه گرفت كه در فرض استعلام با تبعيت از اين قاعده رسيدگي به دعوي اعسار از محكومٌبه مندرج در رأي شوراي حل اختلاف، اگر به تأييد دادگاه نرسيده باشد، دادگاه محل اقامت خوانده است. اما اگر رأي شورا به تأييد دادگاه عمومي محل هم رسيده باشد و قطعيت يافته باشد، رسيدگي به اعسار از محكومٌبه در صلاحيت همان دادگاه خواهد بود.
توضيح مؤلفان: اين نظريه قبل از تصويب قانون شوراهاي حل اختلاف مصوب 18/4/1387 صادر شده است.
